Kinh Ví Dụ Tấm Vải
Kinh này đức Phật nói tại tu viện Cấp Cô Độc, Xá Vệ (Sàvatthi). Kinh thuộc loại thí dụ. Kinh mang tựa đề “Bố Dụ”, có nghĩa là dùng tấm vải (bố) để ví dụ.
Đức Phật dạy: Ví như một tấm vải, muốn đem nhuộm màu, bất cứ là màu gì, muốn nhuộm màu ấy được tốt đẹp, thì trước hết tấm vải ấy phải sạch sẽ. Bằng ngược lại, thì không những xấu đi, mà còn không giống bất cứ màu nào mình muốn nhuộm.
Cùng một thể như vậy, tâm chúng ta giống như một tấm vải, muốn nhuộm màu “giải thoát”, thì trước hết phải làm cho sạch sẽ tất cả những cấu uế nơi tâm. Những cấu uế đó là: tham dục, sân hận, phẫn nộ, tật đố, man trá, kiêu mạng, ngoan cố, thất niệm...; khi nào những thứ này khởi lên trong tâm, bất cứ lúc nào và bất luận ở đâu, cần phải diệt trừ ngay. Diệt trừ bằng cách, thấy rõ và biết rõ nó là một cấu uế đang hiện khởi trên mặt hồ ý thức. Khi thấy được như vậy tức là người ấy đã tái lập được chánh niệm; và như một phép lạ, những cấu uế đó từ từ tan biến đi dưới ánh sáng tỏa ra từ định lực chánh niệm. Sự tan biến này lâu hay mau tùy theo định lực chánh niệm mà người ấy có được; và cũng tùy theo cường độ hiện khởi của pháp cấu uế ấy lúc bấy giờ.
Một người hằng theo dõi và diệt trừ cấu uế của tâm thì người ấy mới thành tựu được chánh tín với Tam Bảo, và đạt được những sự an lạc tươi mát qua nghĩa Tín, Thọ và Hành trì Tam Bảo nơi tự tâm.
Một người đã thành tựu được như vậy rồi, thì hằng ngày thọ dụng những món ăn ngon hay dỡ cũng không phải vì vậy mà trở thành chướng ngại trên đường giải thoát của vị ấy. Vị ấy được ví như một tấm vải sạch sẽ, hay một tấm vải tuy dơ nhưng đã được giặt tẩy sạch sẽ, rất dễ nhuộm màu tốt đẹp theo ý muốn.
Các tâm Từ, Bi, Hỷ, Xả cũng sẽ được xuất hiện sau khi các cấu uế của tâm được diệt trừ, và các giải thoát vô lậu cũng hiển lộ rõ ràng. Vị ấy biết rõ được tình trạng giải thoát của chính mình “Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành, Những việc phải làm đã làm, Sau đời này không còn đời sống tái sanh nữa”. Đức Phật kết luận “Vị nào tu tập như vậy, vị ấy được gọi là đã được tắm rửa với sự tắm rửa của nội tâm”.
Xin tham khảo :
* Việt tạng : Trung bộ kinh I, Kinh ví dụ tấm vải, tr. 87
* Hán tạng : Trung A Hàm, CĐ 1, Thủy Tịnh Phạm Chí, tr. 575/trên
* Anh tạng : Middle length sayings I, Discourse on the Simile of the cloth, 45
* Pàli tạng : Majjhima Nikàya, Vatthùpama Sutta, 7